Ayahuasca

een spirituele drug?

Ayahuasca is een drank die door Sjamanen in Zuid Amerika gebruikt wordt om inzichten en vragen be­ant­woord te krijgen.
Men noemt Ayahuasca een spirituele drug, er is zelfs een kerk waarin Aya­huas­ca centraal staat. Voegt Ayahuasca nu werkelijk iets toe dat niet op een andere manier net zo goed bereikt kan worden en wat zijn de risico's?

De naam Ayahuasca komt uit het Quechua en betekent "slingerplant van de ziel". "Aya" betekent "voorouder" of "dode" en "wasca" staat voor "liaan" of "slingerplant".
De drank is ook bekend onder de naam "Daime" of "Santo Daime" (zie Wikipedia en SantoDaime.nl).
Ayahuasca is een drank die door Sjamanen in Zuid Amerika gebruikt wordt om inzichten en antwoord op vragen te krijgen. De drank bevat het psychoactieve DMT en omdat deze stof in de maag afgebroken wordt zijn er ook MAO-remmers toegevoegd om dit te voorkomen.
Ik kwam Ayahuasca enige tijd geleden steeds maar weer tegen, in TV programma's (Bruce Parry Blz.88 e.v.), artikeltjes in tijdschriften en op internet en ook in mijn directe omgeving werdt er een Ayahuasca ceremonie gegeven. Voor mij reden om dit onderwerp nader te onderzoeken.

Kennis van planten

Jeremy Narby begint zijn z´n boek "De kosmische slang" met dat een sjamaan van de Asháninca uit het Peruviaanse Amazonegebied zegt zijn kennis van de geneeskrachtige werking van allerlei planten te weten te zijn gekomen door middel van Ayahuasca.
Ook Stephen Buhner beschrijft in z´n boek "Het Hart als Zintuig" dat inheemse stammen hun kennis van de geneeskrachtige werking van allerlei kruiden en planten direct van die planten zelf leren.
Doch Stephen Buhner geeft hier methodes zonder het gebruik van bewustzijnsveranderende middelen zoals Ayahuasca.
Stephen Buhner spreekt over het respecteren van de planten- en bomen, je zintuigen trainen, gevoeliger worden om zo, geheel natuurlijk zonder hulpmiddelen, contact te maken met de planten- en bomen.
De methode die Stephen Buhner omschrijft is natuurlijk veel praktischer, je kan het altijd en overal toepassen, zonder dat je je eerst uren voor moet bereiden door Ayahuasca te maken, te drinken, dan kijken waar een bepaalde plant goed voor is, om vervolgens te wachten tot de Ayahuasca weer is uitgewerkt... Je bent misschien wat langer bezig om je gevoeligheid te ontwikkelen om contact met de natuur te maken, maar uiteindelijk is de methode beschreven door Stephen Buhner toch praktischer dan die met behulp van Ayahuasca.
Het is dan een per­soon­lijke verworvenheid die je zonder hulpmiddelen in principe altijd en overal kan toepassen.

Therapeutische inzichten

Ayahuasca zou volgens bepaalde onderzoeken goed werken bij depressies. Men onderzoekt nog welke werkzame stoffen in de Ayahuasca werken als antidepressiva.
Hoewel de effecten weken kunnen voortduren blijft men dan echter wel afhankelijk van de Ayahuasca om terugkerende depressies tegen te gaan   (zie Nature, April 2015).
Een beter alternatief tegen depressies blijkt T´ai Chi Ch´uan.
Deze eeuwenoude Chinese bewegingsleer blijkt veel gezondheids­bevorderende eigenschappen te hebben. Mensen die de oefeningen slecht tweemaal per week deden merkten na 12 weken al signifigante verbeteringen! (zie WDDTY.com).
T´ai Chi Ch´uan kan de symptomen van ziekte van par­kin­son verminderen en de ziekte mogelijk ook afremmen (zie Scientias.nl).

Mensen beschrijven dat ze met behulp van Ayahuasca inzicht in zichzelf krijgen. Onder andere Corine Sombrun en Lars Faber schrijven over de therapeutische inzichten die ze met behulp van Ayahuasca verkregen. Ik hoorde zoveel positieve berichten over Ayahuasca dat ik besloot het zelf te gaan onderzoeken. Ik heb toen een paar maal een Ayahuasca ceremonie gedaan, onder andere bij de Santo Daime kerk in Am­ster­dam. Ik kreeg het advies om enkele dagen van te voren bepaalde voedingsmiddel te vermijden, ik volgde dit advies op omdat ik gelezen had dat men anders behoorlijk zou kunnen gaan vomeren. De verschillende ceremonies die ik gedaan heb verliepen bijna identiek: na het drinken van de Ayahuasca werden er gedurende de hele ceremonie liedjes gezongen begeleid op gitaar. Ik voelde me tijdens de ceremonies goed en had geen enkele keer de neiging te moeten vomeren. Het was zeker geen onprettige ervaring, erg stoned beetje zoals vroeger van de hasj en wiet maar dan sterker, over­heer­sen­der. Speciale inzichten brachten de Ayahuasca ceremonies me echter niet.
Het deed me denken aan de tijd, ruim twintig jaar geleden, toen ik nog blowde: we zaten stoned van de hasj en wiet naar (veel betere) muziek te luisteren. Wanneer ik m'n ogen dicht deed zag ik een windows-mediaplayer-achtige film voor me afspelen van reeële en abstracte beelden die in elkaar overvloeiden. Ook de hasj en wiet zou je mooie inzichten geven en je creativiteit stimuleren. De schitterende inzichten die ik in die tijd stoned opschreef bleken de volgende dag toen ik weer nuchter was redelijk onzinnig.
Ook tijdens de Ayahuasca ceremonies zag ik een dergelijke film van in elkaar overvloeiende beelden. Sommige liedjes tijdens de ceremoniën vondt ik irritant, gelukkig had het geen storende invloed op m´n Ayahuasca trips.
Ik heb er geen inzichten in mezelf of andere zaken aan over gehouden. Wel dit artikeltje beschrijft eigenlijk de inzichten die ik naar aanleiding van de Ayahuasca ceremoniën opgedaan heb.
M´n ervaringen met Ayahuasca hielpen me wel de ervaringen van andere mensen beter te begrijpen, ervaringen die je kan lezen in de boeken in de kolom hiernaast. Onder anderen deze boeken vormden een grote stimulans voor mij om Ayahuasca toch zelf te onderzoeken.

Rituelen, Ayahuasca en inzichten

Met Ayahuasca kan je inzicht krijgen in de werking van planten maar ook inzicht in jezelf. Blijkbaar is het ritueel en de verwachting die je van te voren hebt hierin sturend. Wanneer je zoals ik niet van te voren bezig bent met dat de Ayahuasca je inzichten in jezelf gaat geven (ik pro­beer­de zo blanco mogelijke de ceremonie in te gaan), dan krijg je die inzichten ook niet. Blijkbaar is het ritueel en de verwachting belangrijker dan de Ayahuasca.
Iemand vroeg me of er ook een sjamaan aanwezig was bij de Ayahuasca ceremonies die ik gedaan had. Naar aanleiding van mijn ontkennende antwoord zou ik volgens die persoon de Ayahuasca ceremonies die ik heb gedaan niet kunnen gebruiken om Ayahuasca te beoordelen omdat er geen sjamaan bij aanwezig was! Blijkbaar is het wel of niet aanwezig zijn van een sjamaan bepalend voor de uit­ein­de­lijke Ayahuasca ervaring. Men wuift daarmee de vele ervaringen van de mensen die aan de Ayahuasca ceremonies van o.a. de Santo Daime hebben meegedaan wel erg makkelijk weg.
Doch ook die opmerking illustreerd dat het niet om de Ayahuasca gaat maar ook om de intentie en de begeleiding (sjamaan).
Mensen die aan een Ayahuasca ceremonie bij de Santo Daime hebben gedaan beschrijven het therapeutisch effect dat dit voor hen had, zo hoorde ik vergelijkbare ervaringen van enkele mensen die ik persoonlijk ken die elders verschillende Ayahuasca ceremonies gedaan hadden. Na deze confronterende inzichten moet dit nog wel verwerkt worden en in het eigen leven geïntergreerd. Wanneer je daar de tijd niet voor neemt en alweer naar de volgende Ayahuasca ceremonie gaat, heb je leuke ervaringen die je in je persoonlijke ontwikkeling weinig opleveren.

Ik heb ooit in Amsterdam een Chakra cursus gedaan waarin in een avond aan twee Chakra´s aandacht besteed werdt. Eerst werden er lichamelijke (Yoga) oefeningen gedaan om een specifiek chakra te stimuleren gevolgd door een geleide visualisatie waarin je iemand op een bepaalde plek ontmoeten en daar een vraag aan stelde. Dit gaf soms confronterende inzichten in jezelf. Dat laat zien dat het ritueel, de begeleiding en de verwachting op zich genoeg zijn om inzichten in jezelf te krijgen en dat dit dus heel goed ook zonder Ayahuasca kan.
Een andere methode die me goede zelfinzichten gaf was via dromen. Via je dromen kan je jezelf behoorlijk tegenkomen en zie je dingen die wel actueel spelen maar die je niet van jezelf wilt zien.
Met deze methodes integreren de verkregen inzichten zich veel makkelijker direct in je leven omdat ze zonder forceermiddelen als Ayahuasca tot bewustzijn gekomen zijn.

Ayahuasca en spirituele ontwikkeling

Tijdens de Ayahuasca trips had ik het gevoel dat mijn ervaringswereld was overgenomen door de Ayahuasca, ik voelde me een soort van stoned zoals van hasj of wiet, maar dan sterker en anders. Natuurlijk kan men mooie inzichten verkrijgen tijdens een Ayahuasca trip, blijkbaar versterkt de Ayahuasca de van te voren opgebouwde intentie tot het verkrijgen van inzicht. Doch deze inzichten kan je ook zonder hulpmiddelen verkrijgen en dan gronden deze inzichten zich direct in je ervaringswereld. Tijdens de Ayahuasca trip voelde ik dat mijn ervaringswereld voor een groot deel bepaald werd door de Ayahuasca, het was meer de Ayahuasca die mijn ervaring op dat moment bepaalde dan dat de ervaring vanuit mezelf kwam, de Ayahuasca brengt je dus eerder verder van jezelf dan dichter bij jezelf.
Ik heb wel enkele spirituele ofwel piekervaringen gehad na maanden mediteren en een keer na maanden T´ai Chi Ch´uan beoefend te hebben. Wie wel eens een spirituele ervaring heeft gehad zal tijdens een Ayahuasca-ervaring duidelijk het verschil merken. Het lijkt me uitgesloten dat je zulke ervaringen kan krijgen terwijl je zwaar onder invloed bent van Ayahuasca.
Wanneer je spiritueel ontwikkelt krijg je meer inzicht in jezelf en het leven, je geestelijke draagkracht vergroot zich en je vertrouwd meer op de kracht vanuit jezelf. Met hulpmiddelen zoals Ayahuasca leg je dat voor een groot deel buiten jezelf, je hoeft je eigen vermogens niet te ontwikkelen maar gebruikt een shortcut, een hulpmiddeltje.
Wanneer dit iets eenmaligs is om bijvoorbeeld door een trauma heen te komen is daar niets mis mee. Wanneer je regelmatig Ayahuasca drinkt omdat dit spiritueel zou zijn, rem of stop je zelfs je eigen spirituele ontwikkeling. Wat dat betreft lijkt het gebruik van Ayahuasca niet samen te gaan met de spirituele ontwikkeling van een persoon.
Bovendien heeft men geen spirituele ervaringen met Ayahuasca, men heeft Ayahuasca-ervaringen.

Gevaren van middelen zoals Ayahuasca

Omdat ook Ayahuasca je een pijnlijke confrontatie met kanten van jezelf kan geven die je liever niet wilt zien, kan iemand in paniek raken en/of een bad trip krijgen. Hulpmiddelen zoals Ayahuasca werken een bepaalde tijd en je kan er niet halverwege even mee stoppen. De Ayahuasca neemt je beleving over en je kunt alleen maar wachten tot het uitgewerkt is. De Ayahuasca drank bevat MAO remmers die niet samengaan met gebruik van medicatie zoals als bètablokkers, bloeddrukverlagers en antidepressiva. Ook mensen die gevoelig zijn voor psychoses en/of schizofrenie of een borderline stoornis hebben worden sterk afgeraden een Ayahuasca ceremonie te doen.
Ayahuasca wordt in Zuid Amerika steeds meer een toeristische atractie, gegeven door pseudo sjamanen die er leuk wat aan verdienen. Dit kan ook gevaarlijk zijn, in de media komen we verhalen tegen over verkrachtingen van toeristen en soms kan een Ayahuasca trip ook dodelijk zijn (zie:  Mensjournal.com  en  Shivatje.wordpress.com).
Ondertussen zijn in Nederland ook al de eerste Ayahuasca-doden gevallen (zie:  AD.nl 25 April 2019 en AD.nl 25 Sept.2019).
Waar ik ook erg van geschrokken ben is dat mensen na een Ayahuasca ceremonie weer in de auto stapten om naar huis te rijden. Wanneer iemand Ayahuasca gedronken heeft kan men zo'n 2 tot 6 uur lang sterk onder invloed zijn van de Ayahuasca en daarna kunnen de na-effecten nog zo'n 8 uur duren (zie Jellinek.nl). Het is dus sterk af te raden om binnen 14 uur nadat men Ayahuasca gedronken heeft onder invloed in de auto te stappen!

Kolonialisme

We zien in Nederland overal Ayahuasca bedrijfjes als paddestoelen de grond uit schieten. De cultuur en tradities van de Amerikaanse in­heem­se volken zijn big business, niet alleen in Nederland.
In de betreffende Amerikaanse landen ben je pas een sjamaan wanneer je een vele jarenlange interne opleiding achter de rug hebt, doch westerse "sjamanen" doen een cursusje van enkele maanden tot een jaartje en openen dan een Ayahuasca bedrijf. Een schokkende uitwas hiervan is wanneer een inheemse sjamaan weigert hieraan mee te werken. Een Canadees was zo boos over deze weigering dat dit resulteerde in moord (Zie dit bericht).
De huidige trend van Ayahuasca bedrijfjes die ik overal zie opduiken zijn een onderdeel van van een nieuwe vorm van kolonialisme: cultureel kolonialisme. Ayahuasca bedrijfjes leveren voor de luie westelingen een shortcut naar pseudo-spirituele ervaringen in drinkbare vorm.
De westerste vercommercialisering van Ayahuasca is een serieuze bedreiging voor de stammen uit de Amazone (Vice.com - Ayahuasca).

Mijn conclusie

Ik heb geen mooie inzichten of spirituele ervaringen beleefd tijdens de twee Ayahuasca sessies die ik heb gedaan. Dat je jezelf kan tegenkomen tijdens een Ayahuasca trip lijkt me heel goed mogelijk.
Bij mij werkte chakra werk, geleide visualisaties en het bezig zijn met droomwerk echter veel beter om inzicht in mezelf te krijgen en het contact met zaken waar ik me niet bewust van was te herstellen.
Ayahuasca neemt je belevingswereld compleet over en kan zaken forceren waar je wellicht nog niet aan toe bent. Een meer natuurlijke methode vanuit jezelf zonder natuurlijke forceermiddelen zoals Ayahuasca sluiten wellicht toch beter aan bij je eigen ontwikkeling. Ik zie niet in hoe een middel dat je belevingswereld van je overneemt je dichter bij jezelf kan brengen. De ervaring is opgewekt met een drug die je beleving overneemt en je dus verder van jezelf verwijderd.
Daarbij zitten er nog allerlei risico´s aan het gebruik van het middel, risico´s die niet zitten aan andere hier genoemde methode´s waarmee je hetzelfde kan bereiken als met Ayahuasca.
Ik zal daarom mensen altijd afraden middelen als Ayahuasca te proberen.

Martin Roek

Terug